Çoklu zeka kurâmı testini online uygulamak için tıklayın.
Eğitime yeni bir yaklaşım getiren çoklu zeka kuramı , Harward Üniversitesi öğretim üyelerinden Howard Gardner tarafından 1983 yılında geliştirilmiştir.Günümüzde eğitim ve psikoloji alanındaki gelişmelerle birlikte bireylerin neler yapabildiğinden çok, neler yapabileceği düşünülmelidir. Çoklu zeka kuramı da bu amaçla yeni pedagojik yöntemlerin düşünülmesi için ortaya atılmıştır. Gardner, zekayı “içinde yaşanılan toplumda faydalı bir şeyler yapabilme kapasitesi; her insanda kendine özgü bulunan yetenek ve beceriler bütünü” olarak tanımlamaktadır. Kişi bu becerisini bulunduğu ortama, mekana, zamana göre geliştirir.
Her birey sahip olduğu zekalarla birlikte farklı bir öğrenme, problem çözme ve iletişim kurma yöntemine sahiptir. Gardner’in tanımladığı toplam sekiz temel zeka türü olmasına karşın her geçen gün yenileri de bu listeye eklenmektedir. Özellikle bu kuram ilk ortaya atıldığında yedi zeka türünden bahsediliyordu; ancak 1995’te Doğa Zekasıve 2001’den sonra da Ruhsal Zekanın da yaygın olarak kullanıldığını görmekteyiz. Bu çalışmada sekiz temel zeka türünden bahsedilecektir.Günümüzde eğitim ve psikoloji alanındaki gelişmelerle birlikte zekaya ilişkin görüşlerde önemli değişiklikler olmuştur. Klasik testlerin çocukların zeka ölçümünde yeterli olamayacağı, onun yerine potansiyel yeteneklerinin de ortaya çıkarılması gerektiği görüşü vardır. Gardner bireylerin aynı düşünüş tarzına sahip olmadıklarını , bu farklılıklar dikkate alınarak verilen eğitimin daha etkili olacağını belirtmiştir.
Eğer bireyler farklı zeka bileşenlerini tanıyabilirlerse karşılaşacakları sorunları çözmede daha şanslı olabilirler. Gardner’a göre çoklu zeka kuramının temelinde biyolojik ve kültürel boyutlar yer almaktadır.
Zekanın gelişmesinde avantaj ve dezavantaj yaratan çevresel etkenler vardır. Bunlar aşağıdaki gibi sıralanabilir.
1- Kaynaklara ulaşım şansı : Aile çok fakirse çocuk keman, piyano gibi müzikal zekayı geliştirebilecek enstrümanlara ulaşamadığından bu zekanın güçlenmesi, gelişmesi zorlaşabilir.
2- Tarihsel, kültürel faktörler : Okulda matematik ve fene dayalı programlar önemseniyorsa, öğrencinin mantık, matematik zekası gelişebilir.
3- Coğrafi faktörler : Köyde yetişmiş bir çocuk apartmanda büyümüş bir çocuğa oranla bedensel zekasını daha çok geliştirebilir.
4- Ailesel faktörler : Ressam olmak isteyen bir çocuğun ailesi avukat olmasını istiyorsa çocuğun dil zekası desteklenecektir.
5- Durumsal faktörler : Kalabalık bir ailede büyümüş ve kalabalık bir ailede yaşayan bireyler doğalarında sosyallik olmadıkça kendilerini geliştirmek için daha az zamana sahip olurlar.
Buradan da görüldüğü gibi, bu etkileşimler ve bunlara bağlı olarak zekanın değişik boyutları artırılabilir. Zekanın farklı boyutları olmakla birlikte bu boyutlar birbirlerinden çok ayrı yapılar ya da özellikler değildir. Örneğin bir futbol oyuncusu bedensel zekayı koşarken, yakalarken ve vururken; uzamsal (şekil-uzay) zekayı, sahayı, diğer oyuncuların pozisyonlarını düşünürken; dil ve sosyal zekayı oyun kurallarını öğrenirken ve takım arkadaşlarıyla paylaşırken; öze dönük (kişisel) zekayı kendini değerlendirirken kullanmaktadır.
Çoklu zeka kuramında 8 çeşit zeka belirlenmiştir. Bunlar :
1- Sözel – Dil
2- Mantık – Matematiksel
3- Şekil (Görsel) – Uzay (Uzamsal; Alansal)
4- Müziksel – Ritmik
5- Bedensel – Kinestetik
6- Kişilerarası – Sosyal
7- Kişiye dönük (İçsel ; Öze dönük)
8- Doğa
Görsel-Mekansal Zeka
Güçlü Yönler: Görsel ve mekansal yargı
Görsel-mekansal zeka konusunda güçlü olan insanlar, çoğu şeyleri görselleştirmede iyidir. Bu kişiler genellikle yol tarifleri, haritalar, çizelgeler, videolar ve resimlerlede iyidirler.
Görsel-uzaysal zekanın özellikleri şunlardır:
Okuma ve yazmayı sever.
Bulmaca çözmede iyidir.
Resim, grafik ve çizelgeleri yorumlamada iyidir.
Çizim, resim ve görsel sanatlardan hoşlanır.
Kalıpları kolayca tanır.
Potansiyel Kariyer Seçenekleri
Görsel-mekansal zeka konusunda güçlüyseniz, sizin için iyi kariyer seçenekleri:
Mimar
Sanatçı
Mühendis
Dilsel-Sözel Zeka
Güçlü Yönler:
Dil-sözel zekanın özellikleri şunlardır:
Okuma ve yazmayı sever.
Tartışma ve ikna edici konuşmalar yapmakta iyidir.
İşleri iyi açıklayabilmede iyidir.
Genellikle hikayeler anlatırken mizah kullanır.
Avukat
Öğretmen
Mantıksal-Matematiksel Zeka
Güçlü Yönler:
Mantıksal-matematiksel zekanın özellikleri şunlardır:
Soyut fikirler hakkında düşünmekten hoşlanır.
Bilimsel deney yapmayı sever.
Karmaşık hesaplamaları çözmede iyidir.
Potansiyel Kariyer Seçenekleri
Mantıksal-matematiksel zeka konusunda güçlüyseniz, sizin için iyi kariyer seçenekleri:
Bilim insanı
Matematikçi
Bilgisayar programcısı
Mühendis
Muhasebeci
Bedensel Kinestetik Zeka
Güçlü yönkleri:
Fiziksel hareket, motor kontrolü
Bedensel kinestetik zekası yüksek olanların vücut hareketlerinde, eylemlerde ve fiziksel kontrolde iyi oldukları söylenir. Bu alanda güçlü olan insanlar mükemmel el-göz koordinasyonu ve el becerisine sahip olma eğilimindedir.
Bedensel kinestetik zekanın özellikleri şunlardır:
Dans ve sporda iyidir.
Elleriyle bir şeyler oluşturmayı sever.
Mükemmel fiziksel koordinasyon sağlar.
Duymak ya da görmek yerine yaparak hatırlama eğilimindedir.
Potansiyel Kariyer Seçenekleri
Bedensel kinestetik zeka konusunda güçlüyseniz, sizin için iyi kariyer seçenekleri:
Dansçı
Heykeltraş
Aktör
Jeolog
Müzikal Zeka
Güçlü Yönler:
Müzikal zekanın özellikleri şunlardır:
Müzik desenlerini ve tonlarını kolayca tanır.
Şarkıları ve melodileri hatırlamakta iyidir.
Zengin müzikal yapı, ritim ve nota anlayışı iyidir.
Potansiyel Kariyer Seçenekleri
Besteci
Şarkıcı
Müzik öğretmeni
Kondüktör
Sosyal-Kişilerarası Zeka
Güçlü Yönler:
Diğer insanları anlama ve ilişkilendirme
Kişilerarası zekaya güçlü sahip olanlar, diğer insanlarla anlayıp etkileşime geçmede iyidir. Bu kişiler, etraflarındakilerin duygularını, motivasyonlarını, isteklerini ve niyetlerini değerlendirme konusunda yeteneklidir.
Kişilerarası zekanın özellikleri şunlardır:
Kişilerarası zekanın özellikleri şunlardır:
Sözlü iletişim kurmada iyidir.
Durumları farklı açılardan görür.
Diğerleriyle pozitif ilişkiler kurar.
Gruplardaki çatışmaları çözmede iyidir.
Potansiyel Kariyer Seçenekleri
Kişilerarası zeka konusunda güçlüyseniz, sizin için iyi kariyer seçenekleri:
Psikolog
Filozof
Sanışman
Satis elemani
politikacı
İçsel Zeka
Güçlü Yönler:
İçselleştirme ve kendini yansıtma
İçsel zeka konusunda güçlü olan bireyler, kendi duygusal durumlarını, duygularını ve motivasyonlarını anlamada iyidir. Hayal kurmayı, başkalarıyla ilişkileri keşfetmeyi ve kişisel güçlerini değerlendirmeyi içeren kendi kendine düşünme ve analiz etme eğilimindedirler.
İçsel zekanın özellikleri şunlardır:
Güçlü ve zayıf yönlerini analiz etmede iyidir.
Teorileri ve fikirleri analiz etmeyi sever.
Mükemmel kişisel farkındalık yapar.
Açıkça kendi motivasyonlarının ve duygularının temelini anlar.
Potansiyel Kariyer Seçenekleri
Eğer kişisel zeka konusunda güçlüyseniz, sizin için iyi kariyer seçenekleri:
Filozof
Yazar
Kuramcı
Bilim insanı
Doğal Zeka
Güçlü Yanlar:
Bu zeka alanı, doğayı ve doğada bulunan bitki, hayvan ve diğer varlıkları inceleme, gözlemleme ve bunlara ilgi duymada güçlüdür.
Gardner’a göre, bu tür istihbaratta yüksek olan bireyler, doğa ile daha uyumludur ve çoğunlukla beslenmeyi, çevreyi keşfetmeyi ve diğer türler hakkında bilgi edinmeyi merak ederler. Bu bireylerin çevrelerinde yapılan ince değişikliklerin bile farkında oldukları söylenir.
Doğal zekanın özellikleri şunlardır:
Botanik, biyoloji ve zooloji gibi konularla ilgileniyor.
Bilgileri kolayca kategorilere ayırma ve kataloglamada iyidir.
Kamp yapmanın, bahçecilik, yürüyüş yapmanın ve dış mekanı keşfetmenin tadını çıkarabilir.
Doğa ile bağlantısı olan farklı konuları öğrenmekten hoşlanmaz.
Çevreye karşı duyarlıdır.
Potansiyel Kariyer Seçenekleri
Eğer doğal zeka konusunda güçlüyseniz, sizin için iyi kariyer seçenekleri:
Biyolog
Doğacı
Bahçıvan
Çiftçi
Son olarak bu zeka alanlarında hangilerinde iyi olduğunuzu öğrenmek istiyorsanız bu testi hemen uygulamak için test uygulama sayfamızı ziyaret edebilirsiniz. Çoklu zeka testini uygulamak için tıklayın.
